|
-
4 dhjetor 2003 / TN
-
-
Ēerēiz
LOLOĒI
-
-
- Me
mbi 30.000 fjale
-
- Me
rreth 10.000 shprehje dhe frazeologjizma
-
- Me
nje percaktim te perpikte te fushave te perdorimit te fjaleve
-
- Me
nje skice te ngjeshur te gramatikes se serbishtes ne gjuhen shqipe
-
-
TITULLI: Fjalor Serbisht - Shqip
-
AUTORI: Prof.Dr.Hasan Ēipuri
-
FORMATI: 70 x 100/16 (17 x 24 cm)
-
FAQE:
700
-
ISBN:99927-1-757-2
-
ĒMIMI:
2600 leke (20 Euro)
-
-
Sapo
eshte hedhur ne qarkullim Fjalori Serbisht-Shqip, pergatitur nga
studiuesi dhe leksikografi i njohur Prof.Dr. Hasan Ēipuri. Ky fjalor
i jepet lexuesve pas nje boshlleku prej me se 22 vjetesh, qe kur u
botua ne Prishtine Fjalori Serbokroatisht-shqip dhe anasjelltas,
Shqip-Serbokroatisht. E veēanta eshte se tani, per here te pare do
te kemi nje fjalor ne serbisht, te ndare nga ndikimet e gjuhes
kroate ne te ashtuquajturen gjuhe serbokroate qe funksionoi ne
ish-Jugosllavine e Pasluftes se Dyte Boterore.
-
-
Fjalori ka mbi 30.000 fjale, rreth 10.000 shprehje dhe
frazeologjizma, ka nje percaktim te perpikte te fushave te
perdorimit te fjaleve, nje gramatike te serbishtes ne gjuhen shqipe
prej rreth 40 faqesh. Fjalori eshte i perdorshem dhe mjaft praktik
nga kushdo ne shkolle, ne institucionet zyrtare, ne jeten e
perditeshme, ne radhe te pare per te mesuar serbishten, por edhe per
te lexuar letersi ne kete gjuhe. Autori Hasan Ēipuri po punon
intensivisht per pergatitjen dhe dorezimin se shpejti per shtyp te
inversit te ketij fjalori, Fjalorin Shqip Serbisht me po rrerth
30.000 fjale.
-
-
PJESE
NGA PARATHĖNIA
-
-
I
shtyrė nga kėrkesat e vijueshme tė studentėve tė Fakultetit tė
Historisė dhe Filologjisė (dega gjuhė-letėrsi shqipe) dhe tė
Fakultetit tė Gjuhėve tė Huaja tė Universitetit tė Tiranės, ku prej
vitesh mėsohet gjuha serbe dhe gjuha kroate, ashtu si edhe gjuhėt e
tjera ballkanike, i hyra punės sė lodhshme pėr hartimin e kėtij
Fjalori serbisht-shqip. Ky ėshtė fjalori i parė serbisht-shqip, qė
botohet pas ndarjes sė serbokroatishtes nė fillim tė viteve '90-tė
nė dy gjuhė tė veēanta: nė gjuhė serbe dhe gjuhė kroate. Kėto dy
gjuhė kanė funksionuar pranė njėra-tjetrės pėr njė periudhė tė gjatė
historike me cilėsinė e njė gjuhe tė pėrbashkėt letrare pėr tė dy
popujt mbartės tė tyre, sidomos pas Traktatit tė Vjenės tė vitit
1850 tė gjuhėtarėve serbė e kroatė dhe reformės sė gjuhėtarit tė
madh serb, Vuk Karaxhiēit, aty nga fundi i shek. XIX, duke pasur si
bazė tė pėrbashkėt tė folmen shtokaike (tokavsko narecje).
-
-
Nė
ish- Federatėn Jugosllave, nė vitin 1954, pas njė anketimi qė u bė
nė revistėn "Matica srpska", u mbajt njė takim, qė u organizua pėr
kėtė qėllim, nė tė cilin u arrit nė pėrfundimin se gjuha e kroatėve,
e serbėve dhe e malazezėve ėshtė njė gjuhė, kėshtu qė ėshtė edhe
gjuha letrare, e cila ėshtė zhvilluar rreth dy qendrave, Beogradit
dhe Zagrebit, ėshtė njė e vetme me dy shqiptime: ekavik dhe ijekavik
(me tė drejta tė barabarta dhe me dy alfabete: latin dhe qirilik).
Nė bazė tė kėtyre pėrfundimeve, nė vitin 1960 u botua "Drejtshkrimi
i gjuhės letrare serbokroate"1. (shih: Zh.Stanojēiq - L.Popoviq,
Gramatika srpskog jezika, Beograd, 1992, f. 19. -Teak - Babiq,
Gramatika hrvatskog jezika, Zagreb, 1994, f.15.)
-
-
Edhe
pse kjo gjuhė letrare e pėrbashkėt, por me dy variante, nuk u
njėsua, derisa u nda nė dy gjuhė tė veēanta, siē u pėrmend mė sipėr,
midis tyre ka aq shumė ngjashmėri, saqė kuptohen pothuaj plotėsisht
nga tė dy popujt edhe pa pėrkthyes. Kjo ndodh pėr faktin se ato qė
tė dyja janė bazuar nė tė folmen shtokaike, kanė tė pėrbashkėt
strukturėn dhe pjesėn dėrrmuese tė fondit leksikor. Megjithatė,
ndėrmjet tyre ekzistojnė ndryshime nė tė gjitha nivelet gjuhėsore
dhe nuk kanė zbatuar asnjėherė njė normė tė pėrbashkėt letrare.
-
-
Nisur
nga ngjashmėritė qė kanė dy gjuhėt nė fjalė dhe bashkėfunksionimin e
tyre pėr njė kohė, autori i fjalorit, me gjithė pėrpjekjet e bėra
pėr tė pasqyruar nė kėtė fjalor leksikun themelor tė serbishtes pėr
ballafaqim me shqipen, nuk mund tė mėtojė se ka bėrė njė pėrzgjedhje
tė paqortueshme, gjė qė do ta kishin tė vėshtirė edhe vetė
gjuhėtarėt serbė e kroatė.
-
-
Ai ka
bėrė aq sa i kanė dhėnė mundėsi fjalorėt e vjetėr tė serbishtes, e
sidomos fjalori diferencues i kroatishtes me serbishten, botuar nė
vitin 1992 nė Zagreb, tė cilin e ka shfrytėzuar shtershėm. Po ashtu
e ka ndihmuar shumė pėrvoja mė se 40-vjeēare e pėrkthimeve dhe e
mėsimdhėnies nė Universitetin e Tiranės dhe nė institucione tė tjera
mėsimore tė vendit. Fjalori serbisht-shqip rrok 35.000 njėsi
leksikore (fjalė, shprehje dhe frazeologjizma).
-
-
Ai do
t'u vijė nė ndihmė pėrdoruesve tė sferave tė ndryshme profesionale,
studentėve, pėrkthyesve dhe gjithė atyre qė janė tė interesuar pėr
gjuhėn serbe. Fjalori pėrfshin pjesėn kryesore tė fondit tė
pėrdorshėm tė serbishtes sė sotme, si edhe njė sasi tė
konsiderueshme termash shkencorė e teknikė, qė kanė denduri
pėrdorimi nė kohėn e sotme. Fjalėt janė zbėrthyer nė tė gjitha
kuptimet e tyre dhe janė ilustruar me shembuj tė larmishėm pėrdorimi
konkret e tė figurshėm.
-
-
Nė
fjalor nuk janė vėnė arkaizmat, krahinorizmat dhe shprehjet e
ligjėrimit familjar. Gjithashtu nuk janė pėrfshirė turqizmat,
neolatinizmat e ndėrkombėtarizmat, qė pėrkojnė fonetikisht ose qė
kanė trajta tė njėjta nė tė dyja gjuhėt, gjė qė pėrkthyesi a
studenti mund ta kuptojė me lehtėsi. Emrat gjeografikė dhe emėrtimet
e njerėzve sipas vendbanimit a prejardhjes sė tyre janė vendosur nė
njė shtojcė mė vete nė fund tė fjalorit pėr lehtėsi shfrytėzimi.
|
|